Ít ai biết rằng, để tạo ra những viên socola thơm ngon ấy, một nguyên liệu chủ yếu không thể thiếu chính là đậu cacao. Vậy đậu cacao có thật sự là thành phần chính để làm socola? Hãy cùng Legendary tìm hiểu về nguồn gốc và quá trình chế biến socola từ loại đậu đặc biệt này, để thấy được sự kỳ diệu trong từng miếng socola mà chúng ta thưởng thức hàng ngày.
Nguồn gốc của socola ?
Socola có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ nền văn minh Maya và Aztec ở Trung và Nam Mỹ từ hơn 3.000 năm trước. Cây cacao – nguyên liệu chính làm nên socola – được người Maya phát hiện và tôn sùng như một “món quà của các vị thần”. Họ dùng hạt cacao để chế biến thành một loại thức uống đắng gọi là “xocolatl”, không giống như socola ngọt ngày nay mà có vị đậm đà, cay nồng do được pha trộn với các loại gia vị và ớt. Đối với người Maya và Aztec, cacao không chỉ là đồ uống, mà còn có giá trị như tiền tệ và được dùng trong các nghi lễ tôn giáo, thể hiện quyền lực và sự giàu có.
Vào thế kỷ 16, khi nhà thám hiểm Tây Ban Nha Hernán Cortés đến chinh phục vùng đất của người Aztec, ông đã mang hạt cacao về châu Âu. Từ đây, cacao dần được yêu thích, và người châu Âu bắt đầu thêm đường, sữa để tạo ra hương vị ngọt ngào, dễ uống hơn. Socola đã nhanh chóng lan rộng khắp châu Âu và trở thành món quà xa xỉ dành cho giới quý tộc. Trải qua hàng trăm năm phát triển, với những cải tiến trong công nghệ và cách thức chế biến, socola đã dần trở thành món ăn quen thuộc, được yêu thích trên khắp thế giới.
Ngày nay, socola không chỉ là một món ăn mà còn là một biểu tượng văn hóa với nhiều cách chế biến đa dạng, phong phú. Mỗi miếng socola mang trong mình câu chuyện lịch sử của nhiều nền văn minh, từ những bộ lạc cổ xưa ở châu Mỹ đến những nhà máy hiện đại ở châu Âu.
Quy trình làm socola từ đậu cacao ( hạt cacao )
Để tạo ra những thanh socola thơm ngon mà chúng ta thường thấy, các hạt cacao phải trải qua một quy trình chế biến phức tạp, từ khâu thu hoạch đến khi trở thành thành phẩm cuối cùng. Dưới đây là các bước chính trong quy trình làm socola từ đậu cacao:
Quy trình làm socola từ đậu cacao
1. Thu hoạch và lên men
Quy trình bắt đầu từ việc thu hoạch quả cacao, vốn mọc trên thân cây và chín quanh năm. Mỗi quả cacao chứa từ 20 đến 50 hạt cacao bên trong. Khi chín, quả được cắt khỏi cây và bổ ra để lấy hạt. Các hạt này sẽ được tách khỏi phần thịt quả và đưa vào quá trình lên men trong khoảng 5–7 ngày. Lên men là giai đoạn quan trọng giúp phát triển hương vị cho socola sau này, vì quá trình này giúp hạt cacao mất đi vị đắng và phát triển các hương thơm tự nhiên.
2. Phơi khô và rang hạt
Sau khi lên men, hạt cacao sẽ được phơi khô dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy khô bằng máy. Khi hạt đã khô hoàn toàn, chúng sẽ được đưa vào rang. Rang hạt cacao là một bước quyết định giúp tạo ra hương vị đặc trưng của socola, vì nhiệt độ và thời gian rang ảnh hưởng trực tiếp đến hương vị cuối cùng của sản phẩm. Hạt cacao sau khi rang sẽ có màu nâu sẫm và mùi thơm đặc trưng.
Xem thêm: Thử Thách Nếm Socola: Trải Nghiệm Đa Dạng Các Loại Socola
3. Tách vỏ và nghiền thành bột nhão (cocoa mass)
Sau khi rang, hạt cacao sẽ được tách vỏ để lấy phần nhân bên trong, gọi là nibs. Những hạt nibs này sau đó được nghiền thành một loại bột nhão gọi là cocoa mass hoặc chocolate liquor, không chứa cồn mà là một hỗn hợp tự nhiên gồm bơ cacao và các hạt cacao nghiền mịn. Bột nhão này có hương vị cacao nguyên chất, đậm đà nhưng hơi đắng.
4. Ép bơ cacao và trộn nguyên liệu
Từ cocoa mass, một phần bơ cacao sẽ được tách ra thông qua quá trình ép, để lại bột cacao. Bơ cacao là thành phần quan trọng tạo độ béo mịn cho socola. Sau đó, cocoa mass, bơ cacao, đường, và sữa (nếu là socola sữa) sẽ được trộn đều. Tỷ lệ các thành phần này quyết định đến loại và chất lượng của socola. Chẳng hạn, socola đen có hàm lượng cacao cao và ít đường hơn socola sữa.
5. Nghiền và conching
Sau khi trộn, hỗn hợp sẽ được nghiền mịn để đạt được kết cấu mềm mượt. Sau đó, quá trình conching diễn ra, đây là công đoạn khuấy trộn ở nhiệt độ cao trong nhiều giờ, giúp socola phát triển hương vị phong phú và giảm đi độ đắng. Thời gian conching càng lâu, socola càng có hương vị tinh tế và cấu trúc mịn màng hơn.
6. Đổ khuôn và làm lạnh
Sau khi conching, socola sẽ được đổ vào khuôn và làm lạnh để đông cứng lại. Quá trình này đòi hỏi kỹ thuật điều chỉnh nhiệt độ để socola có độ bóng đẹp và không bị trắng đục khi đông lại. Kết quả cuối cùng là những thanh socola chắc, mịn và bóng.
7. Đóng gói
Cuối cùng, các thanh socola hoàn thiện sẽ được đóng gói cẩn thận để giữ hương vị và chất lượng. Các nhà sản xuất socola hàng đầu còn lưu ý đến việc bảo quản nhiệt độ và độ ẩm trong khâu đóng gói để đảm bảo socola không bị biến đổi trong quá trình vận chuyển.
Từ những hạt cacao nhỏ bé, qua một quá trình chế biến công phu, socola trở thành sản phẩm quen thuộc, được yêu thích trên toàn thế giới. Mỗi bước trong quy trình làm socola đều góp phần tạo nên hương vị phong phú, đậm đà và lôi cuốn cho sản phẩm cuối cùng.